contact

contact
Marker Ankerpunten
Marker Industriepunten
Marker Rustpunten
Marker Uitzichtpunten / Landschapspunten
Marker Sporen
loading

Network | Nordhorn

De titelpagina van de eerste kaart van Nordhorn uit 1929 spreekt boekdelen: in plaats van historische gebouwen staat er een afbeelding op groot formaat van het gloednieuwe spinnerijgebouw van de textielfabriek Niehues & Dütting, later bekend onder de merknaam NINO. De omlijsting wordt gevormd door het ... more

Central Anchorpoint
Stadtmuseum im NINO-Hochbau
"Bescherm twee juwelen industriële architectuur", zegt de Stuttgarter architectuurhistoricus Kerstin Renz in 2003. De klassieke spinnerijgebouwen van het Povel Werk II uit 1927/28 en van de firma Niehues & Dütting (NINO) 1928/1929, gebouwd volgens de ... more

Nordhorn

De titelpagina van de eerste kaart van Nordhorn uit 1929 spreekt boekdelen: in plaats van historische gebouwen staat er een afbeelding op groot formaat van het gloednieuwe spinnerijgebouw van de textielfabriek Niehues & Dütting, later bekend onder de merknaam NINO. De omlijsting wordt gevormd door het opschrift "Nordhorn, de stad van de spil en het weefgetouw". In die tijd was het Münsterland opgeklommen tot de grootste katoenstreek van het Duitse Rijk, en Nordhorn werd beschouwd als het centrum van deze industrie.

Maar op het eerste gezicht lijkt het daar helemaal niet op. In het begin van de 19e eeuw kreeg de stad in het uiterste zuidwesten van Nedersaksen en direct aan de grens met Nederland twee tegenslagen te verduren: Het einde van de scheepvaart op de Vechte maakt een einde aan de lucratieve handel in Bentheimer zandsteen, en als gevolg van de reorganisatie van het Europese politieke landschap door het Congres van Wenen in 1814/15, wordt de Nederlandse staatsgrens een douanegrens. Hierdoor komen de nauwe handelsbetrekkingen met het westelijke buurland, die van vitaal belang zijn voor het voortbestaan van Nordhorn, tijdelijk vrijwel volledig tot stilstand.

In deze benarde situatie komt pas verandering wanneer Nederland, na het verlies van zijn vroegere textielcentra in Vlaanderen, die sinds 1831 tot België behoorden, de oprichting van een nieuwe katoenstreek in Twente bevordert. Al snel breiden Nederlandse kooplieden en ondernemers zich uit naar het naburige Westmünsterland. Onder hen is Willem Stroink uit Enschede, die in 1839 in Nordhorn een mechanische snelweverij sticht en daarmee het begin inluidt van de plaatselijke textielindustrie. De eerste Duitse textielhandelaren die in zijn voetsporen traden, zijn Anton Joseph Povel (1823-1880) uit Nordhorn en Herman Kistemaker met hun spinnerij en weverij Povel & Kistemaker, opgericht in 1851.

Nordhorn ontwikkelde zich vervolgens tot een van de grootste Duitse textielsteden. Alleen al tussen 1900 en 1930, na de aansluiting op het kanaal- en spoorwegnet, stijgt het inwonertal van 3.000 tot 23.000. De echte hoogtijdagen van Nordhorn komen na de Tweede Wereldoorlog, als het inwonertal weer verdubbelt tot 48.000 en driekwart van de werknemers werkt voor een van de drie grote textielbedrijven NINO, Povel of Rawe. Internationaal hebben de plaatselijke bedrijven naam gemaakt door samen te werken met modeontwerpers als Daniel Hechter, Heinz Oestergaard en Karl Lagerfeld.

Pas met de mondialisering kwam er een einde aan de hausse. Vanaf het midden van de jaren zeventig kopen Duitse afnemers - tot 80% de belangrijkste afnemers van de textielproductie in West-Münsterland - steeds meer textiel van goedkope leveranciers in Oost-Europa en Zuidoost-Azië. De grote regionale bedrijven reageren door te fuseren tot grootschalige ondernemingen, de massaproduktie op te voeren en zich te concentreren op garens en weefsels van synthetische vezels. Maar het gehoopte succes blijft uit. Op 30 juni 2001 sluit Rawe, het laatste grote textielbedrijf in Nordhorn, zijn deuren. Dit is het afscheid van een sector die gedurende ongeveer 150 jaar het economisch wel en wee van de stad heeft bepaald en waarvan het einde hier tevens het einde van het industriële tijdperk betekent.

https://www.grin.com/document/107574

https://www.lwl.org/westfaelische-geschichte/portal/Internet/input_felder/langDatensatz_ebene4.php?urlID=618&url_tabelle=tab_websegmente

loading

Voormalige Rawe Textielfabriek met Bussmaate Spinnerij

Bernard Rawe, een textielhandelaar uit Münster, verhuisde in 1888 naar Nordhorn nadat hij was getrouwd met de dochter van de fabriekseigenaar, Ella Kistemaker, en trad toe tot de spinnerij van zijn schoonvader, die op jonge leeftijd was overleden. In ...

Administratiegebouw met balenmagazijn, Niehaus & Dütting (NINO).

Philipp Jakob Manz, architect van de neoclassicistische spinnerijgebouwen van Povel-Werk II uit 1927/28 en van de firma Niehues & Dütting (NINO) uit 1928/1929, tekende ook de plannen voor het NINO-administratiegebouw met aangrenzend balenmagazijn uit ...

Graan- en Zagerij, Nordhorn Theater Workshop

De geschiedenis van de watermolens in Nordhorn begint waarschijnlijk al in 1400, maar uit de bronnen blijkt niet precies waar de eerste molen stond of wat er gemalen werd. De graanmolen aan de Mühlendamm dateert uit het begin van de 18e eeuw en ...

Kantoor van de voormalige Textielfabriek Povel

Het in 1906 gebouwde kantoor- en administratiegebouw weerspiegelt de uitbreiding van de textielfabriek Ludwig Povel & Co in het kielzog van de met succes op de markt gebrachte "Nordhorner Waterschürzen". Net als de eerste elektrisch aangedreven ...

Nordhorn spoorwegstation

Toen in 1895 de eerste wagons van Bentheim via Nordhorn naar Neuenhaus reden, duurde de reis 75 minuten met een maximumsnelheid van 30 kilometer per uur. Nieuwe locomotieven voor passagierstreinen leggen dezelfde afstand in 1908 af in slechts 43 ...

Noordelijke Begraafplaats, graven Dütting, Povel, Rawe

Het oudste deel van de Noorderbegraafplaats dateert van een schenking van de Nordhornse lakenfabrikant Ludwig Povel. In 1919 legateerde hij het perceel aan het Eems-Vechtekanaal aan de katholieke parochie van St. Augustinus met de bepaling dat er een ...

Voormalig NINO magazijn ruwe stof

Zoals veel gebouwen van het textielbedrijf NINO werd ook het pakhuis voor ruwe stoffen uit 1921/22 gebouwd volgens de plannen van de Stuttgartse industriearchitect Philipp Jakob Manz. De bouwperiode valt samen met de opkomst van Nordhorn tot een van ...

Voormalig hoofddouanekantoor (rond 1850)

In de jaren 1850 krijgt Nordhorn zijn eigen hoofddouanekantoor. Omdat de scheepshandel op de Vechte toen nog van enig belang was, besloot het stadsbestuur het ruime douanegebouw buiten de stad aan de rivier te bouwen. Een geschikt bouwterrein wordt ...

Villa Schnieder, Bauherr Fabrikant Fritz Schnieder

Villa Schnieder, Bouwheer Fabrikant Fritz Schnieder

Fabrieksvestigingen: Turmstrasse / Zeppelinstrasse / Hambrachstrasse.

De Turmstrasse flankeert de historische en nu gerenoveerde NINO hoogbouw, nog steeds het grootste alleenstaande gebouw in de stad Nordhorn. Het is gelegen in het oosten van het NINO bedrijvenpark, dat in 2008 werd opgestart op de fabrieksterreinen ...

Villa Povel

In het begin van de 20e eeuw werd langs de Bentheimerstrasse en de Bahnhofstrasse een reeks villa's van fabriekseigenaren gebouwd. In die tijd bieden uitvalswegen buiten de engte van de stad de nodige ruimte en liggen tegelijk dicht bij de fabrieken. ...

Bußmaate Settlement

De woonwijk Bußmaate, gebouwd tussen 1911 en 1913, is de eerste zelfstandige arbeiderswijk in Nordhorn. Bernhard Rawe, de derde grote ondernemer in de plaatselijke textielindustrie, liet de huizen bouwen in de onmiddellijke nabijheid van de spinnerij ...

Villa H. Stroink jr. (1912)

De classicistische "Villa im Park" gaat terug op de Nederlandse fabrikantenfamilie Stroink, die sinds het begin van de 19e eeuw verschillende textielbedrijven in Enschede heeft gerund. De banden met Nordhorn zijn oud. Zo trouwde op 4 september 1770 ...

Villa Dütting (1897)

Vlak ernaast, aan de Bahnhofstraße 10, staat het voormalige woonhuis van de succesvolle fabriekseigenaar Friedrich Dütting. Toen de textielhandelaar in december 1897 samen met zijn zakenpartner Bernhard Niehues uit Münster de firma "Niehues und ...

Villa Schlieper

Het huis zelf, dat vroeger op de hoek van de Bahnhofstraße en het Völlinkhoff stond, staat er niet meer, maar het Schlieperpark herinnert nog aan de vroegere locatie. Kurt Schlieper, afkomstig uit Wuppertal-Elberfeld, kwam in 1889 als 21-jarige ...

Cultureel Centrum Alte Weberei (ook: Grafschafter Brauhaus).

"Textielproductie live" is de focus van de museumfabriek in de oude weverij, waar het Stadtmuseum Nordhorn een van de drie locaties exploiteert. Daar demonstreren voormalige textielarbeiders op historische en volledig functionerende textielmachines ...

Café en koffiebranderij Samocca (vroeger: Turbinenhaus Rawe).

Niet ver van het stadspark biedt het koffiehuis Samocca een ander recreatiepunt op de textielroute door Nordhorn. De locatie is ook verbonden met de industriële dynastie van Rawe: Sinds 2013 runnen medewerkers van Lebenshilfe Nordhorn het café in het ...

Bistro und Café Zeitlos (einst: Gärtnerhaus Villa Rawe)

Het is geen toeval dat Bistro Café Zeitlos midden in het stadspark van Nordhorn is gevestigd: het is ondergebracht in een voormalige tuinmanswoning die, samen met de omliggende groenstroken, oorspronkelijk deel uitmaakte van het landgoed van een van ...

Textil-Fabrik Povel & Co. mit Povelturm – Ankerpunkt des Spurensuche-Netzwerkes

In tegenstelling tot de NINO-toren bestaat het architectonisch nauw verwante "Povel Werk II" van de plaatselijke concurrent niet meer - ook al kan Ludwig Povel als pionier van de textiel- en industriestad Nordhorn worden beschouwd. De opgang van zijn ...

Stadsmuseum in het NINO-gebouw - Ankerpunt van het spoorzoeken Nordhorn

Concurrentie stimuleert de zaken, zeggen ze. In Nordhorn heeft de concurrentie tussen de toonaangevende textielbedrijven decennialang het beeld van de stad bepaald. Een symbool hiervan is de "Witte Spinnerij", zoals de in 1929 gebouwde fabriekstoren ...
loading