Houtzagerij en Houtzaagmolen Agneta, Vaags ambachtelijke bedrijvengroep

Geschiedenis

De geschiedenis van Vaags Molenwerken begon al een eeuw geleden. Hendrik ten Have werkte destijds bij molenmaker Giesbers in Winterswijk. In 1904 begint hij zijn eigen molenmakersbedrijf aan de Varsseveldsestraatweg in Aalten. Al gauw komt zijn broer Gerrit bij Hendrik in het bedrijf werken. Later wil Gerrit graag zelfstandig verder en in 1914 vestigt hij zijn eigen molenmakersbedrijf in  Vorden. Het bedrijf in Aalten wordt later voortgezet door Gerrit-Jan ten Have, de zoon van Hendrik.

In de tijd dat er meer molens werden gesloopt dan gebouwd, ging molenmaker Ten Have al met zijn tijd mee door zich tevens te richten op de moderne molenbouw. Complete silo's en maalderijen werden door Ten Have gebouwd.

Maar ook het oude ambacht werd niet vergeten. Hoewel het vak van molenmaker leek uit te sterven, bleef de naam Ten Have een begrip bij de nog aanwezige wind- en watermolenaars. Toen men in de jaren zestig besefte dat de duizend nog overgebeleven molens in Nederland behouden moesten blijven, kon Ten Have zich dan ook als geen ander weer toewijden aan het herstel en onderhoud van deze molens.

In het begin van de jaren zeventig bereikt Gerrit-Jan ten Have de pensioengerechtigde leeftijd en wordt het bedrijf overgenomen door Henk Vaags, die al vanaf 1960 bij Ten Have werkte. Sinds 1974 staat het bedrijf dan ook bekend als Vaags Molenwerken.

Al snel wordt molenmaker Henk Vaags bekend als 'de horlogemaker van de molenbouw'. Tandwielen van Henk Vaags zijn door het hele land, en ver daar buiten, te vinden. De ervaring die in de maalderijen werd opgedaan, bleek een prachtige combinatie te zijn met de traditionele molenbouw.

Veel molens werden hersteld en weer ingericht als productiemolen voor consumptiemeel. Deze combinatie van oude glorie en hedendaagse techniek gaf veel molens (en molenaars) weer een bestaansrecht.

Vaags Molenwerken was al die tijd nog gevestigd in het centrum van Aalten. In de loop der jaren is de bedrijfsruimte diverse malen uitgebreid totdat alle beschikbare ruimte benut was.

Omdat het bedrijf bleef groeien en de hedendaagse werkwijze hogere eisen stelt aan de werkplaats van een molenmaker, werd in 1988 een bedrijfspand gekocht op het industrieterrein van Aalten. Dit 1500 vierkante meter grote pand werd aangepast aan de eisen van een molenbouwbedrijf, zodat Vaags Molenwerken weer alle ruimte had.

Niet veel later traden de zonen van Henk Vaags in de voetsporen van hun vader en werd Vaags Molenwerken uitgebreid met drie jonge molenmakers, die het vak 'er al met de paplepel ingegoten hadden kregen'. Vaags Molenwerken is dus een echt familiebedrijf. Om de grote hoeveelheid kennis en ervaring, die een molenbouwer nodig heeft, over te kunnen brengen, is een familiebedrijf natuurlijk ideaal.

De constructiewerkafdeling van Vaags Molenwerken heeft altijd al een belangrijke plaats gehad binnen het bedrijf. Door de constante groei van deze afdeling is op 1 januari 1998 besloten om onder de naam Vaags Molentechniek met dit bedrijfsonderdeel verder te gaan.

Dit gespecialiseerde constructiebedrijf kan putten uit het rijke verleden van het molenbouwbedrijf en maakt tegenwoordig gebruik van de modernste technieken om een perfect product te realiseren. Maar ook het ambachtelijke smeedwerk is nog niet verleerd.

In 1999 werd een belangrijke toeleverancier overgenomen. Houtzagerij Agneta in Ruurlo was al decennia lang dé houtleverancier van Vaags Molenwerken. Deze zagerij is als geen ander thuis in het leveren van hout voor de molenbouw en restauratieprojecten. Ook worden hier diverse authentieke houtconstructies gemaakt en/of gerestaureerd, zoals boerderijgebinten, hooibergen, en schuren. Door de overname kwam de familie Vaags tevens in het bezit van de unieke windmolen "Agneta".

Deze zaag- en korenmolen is nog steeds bedrijfsvaardig en speciale afmetingen worden hier nog op windkracht gezaagd.

Het belangrijkste voordeel van elk van deze bedrijven is misschien wel de samenwerking met de andere twee. Zowel Vaags Molenwerken, Vaags Molentechniek en Houtzagerij Agneta hebben hun sterke concurrentiepositie mede te danken aan de intensieve samenwerking met elkaar. Sinds 2018 bestaat onder de naam Meester Molenmakers een samenwerkingsverband tussen Vaags en Groot Wesseldijk uit Lochem.

(bron: vaags.nl, molenmaker.nl)