contact

contact
Marker Ankerpunten
Marker Industriepunten
Marker Rustpunten
Marker Uitzichtpunten / Landschapspunten
Marker Sporen
loading

Network | Bocholt

Textilgeschichtlicher Stadtplan Bocholt Der Wohlstand Bocholts beruht seit über 400 Jahren vor allem auf dem baumwollverarbeitenden Textilgewerbe. Das repräsentative historische Rathaus legt davon Zeugnis ab. Durch die aufstrebende Textilindustrie entwickelte sich die Stadt seit dem 19. Jahrhundert zum ... more

Central Anchorpoint
ERIH-Ankerpunkt TextilWerk Bocholt
Met twee locaties links en rechts van de Aa-rivier, vertegenwoordigt TextilWerk Bocholt een uniek historisch ensemble van textielproductie. Meer dan 20.000 assen draaiden ooit in de Herding-spinnerij in Bocholt. De geschiedenis en het heden van ... more

Bocholt

Textilgeschichtlicher Stadtplan Bocholt

Der Wohlstand Bocholts beruht seit über 400 Jahren vor allem auf dem baumwollverarbeitenden Textilgewerbe. Das repräsentative historische Rathaus legt davon Zeugnis ab. Durch die aufstrebende Textilindustrie entwickelte sich die Stadt seit dem 19. Jahrhundert zum Mittelzentrum mit jetzt 73.000 Einwohnern. Stationen dieser Geschichte greift der vorliegende Plan auf. Einzelne Beispiele können nur Schlaglichter auf die Vielzahl interessanter Themen werfen und zum Nachfragen anregen.

Zur Textilgeschichte 

Wallonische Glaubensflüchtlinge brachten im 16. Jahrhundert die Baumwollverarbeitung nach Bocholt. 1569 erfolgte die Gründung einer eigenen Zunft der "Baumseidenweber", deren Mitgliederzahl bis um 1800 auf über 440 anstieg. Die Stadt Bocholt entwickelte sich somit zu einem überregionalen Zentrum der Herstellung dieses Mischgewebes aus Leinenkette und Baumwollschuss.

Zur Deckung des Garnbedarfes liefen bereits eine Reihe handbetriebener Spinnmaschinen. In den 1850er Jahren erfolgte der Übergang zur industriellen Produktion. Zunächst verdrängten mechanischen Spinnereien ab 1852 innerhalb kurzer Zeit die Handspinnerei. Wenig später entstanden die ersten mechanischen Baumwollwebereien sowie Ausrüstungsbetriebe, die die Baumwollstoffe bleichten und färbten. Zu den typischen Bocholter Massenartikeln aus Baumwolle zählen bis heute Rohware sowie grobes gerautes Gewebe, wie Flanell, Betttuchbiber und Kalmuck.

Seit den 1870er Jahren entstand eine Vielzahl von kleinen und mittelgroßen Textilbetriebe. Weit über 60 Spinnereien, Webereien und Ausrüstungsbetriebe boten in der 1. Hälfte des 20. Jahrhunderts zeitweilig über 10.000 Beschäftigten Arbeit. Vom starken Wachstum der Stadt Bocholt zeugen trotz erheblicher Kriegszerstörungen viele Fabrikbauten sowie die Straßenzüge mit den typischen Arbeiterhäusern und zahlreiche Fabrikantenvillen. 

Am Standort der Fabriken lässt sich die Entwicklung ablesen. Liegen die ältesten Betriebe noch in der Innenstadt oder ihrer unmittelbaren Nähe am Fluss Aa, so drängen nach 1900 die Fabriken immer weiter in den damals noch unbebauten Außenbereich: von der Industriestraße zur Franken-, der Teutonenstraße, nach dem Zweiten Weltkrieg an der Franzstraße und nun in den neuen Gewerbegebieten. Bocholt entwickelte sich zu einer der wichtigen Textilstädte in Deutschland - eine Position, die sie trotz Textilkrise und vieler Firmenzusammenbrüche behauptet.

loading
Spinnerei und Villa Liebreich am Westend, 1934

Spinnerij A.C. Tangerding

Met de installatie van de eerste balansstoommachine met een vermogen van 8 pk door de koopman August Cornelius Tangerding in 1852 deed een nieuwe aandrijftechniek zijn intrede in Bocholt. Op het huidige Westend, voor de Ravarditor, bouwde hij een ...
Schornstein Driessen

Schoorsteen van de spinnerij Driessen

De achthoekige schoorsteen, die nu door het winkelcentrum "Arkaden" omgeven is, herinnert aan een van de eerste industriële bedrijven in Bocholt. Het behoorde tot de spinnerij van de firma "Gebr. Driessen", gebouwd in 1857, de eerste grote ...
Dampfmaschine Rossendale-Promenade am Aa-Ufer

Stoommachine

In 1977 werd aan de oever van de Aa een ééncilinderstoommachine met vliegwiel geplaatst als monument voor de textielindustrie in Bocholt. Het was afkomstig van de firma Tacke & Piekenbrock, wier weverij op Ostwall was afgebrand als gevolg van de ...
Haus Woord

Haus Woord

Das klassizistische Herrenhaus vor den Toren der Stadt ging 1827 in den Besitz des "Baumseidenhändlers" Ludwig Schwartz über. Damals lag es noch inmitten von Ackerland. Die heute vorhandene Wohnbebauung lässt kaum noch etwas von dem ehemals ...
TextilWerk-Weberei

LWL Industriemuseum - TextielWerk-Weverij

De museumfabriek reproduceert het type kleine weverij van rond 1900 in een nieuw gebouw dat is gebaseerd op een historisch model en gebruik maakt van historische onderdelen. Deze katoenweverij met ketel- en machinehuis, werkplaats, weefzaal en ...
Gebäude Lernwerk, ehemals Carl Herding

Lernwerk, voorheen Carl Herding

Waarschijnlijk het indrukwekkendste ensemble van loods- en spinnerijgebouwen van de stad van rond 1900 stond tot de stadsvernieuwing in de Industriestraße. In 1898 bouwde de "Actiengesellschaft für Baumwoll-Industrie" het vier verdiepingen tellende ...
TextilWerk-Spinnerei, ehemals Spinnerei und Weberei Herding

LWL Industriemuseum TextilWerk-Spinnerei, voorheen Herding Spinnerij en Weverij

De onderneming, die in 1870 als handweverij werd opgericht, bouwde vanaf 1883 een mechanische weverij in de Industriestrasse. Uit deze tijd dateert ook het administratiegebouw met zijn voorgevel van rode en gele sierstenen. Rond 1900 was er een groot ...
Gebäude Ibena

IBENA

De tweede mechanische weverij in Bocholt werd in 1859 opgericht door de "boomzijdehandelaar" Josef Beckmann. In 1926 kon het bedrijf verhuizen naar een aanzienlijk grotere vestiging in de Teutonenstraße 2-4 en uiteindelijk naar Rhede. De huidige ...
Gebäude Johann Borgers

Johann Borgers

De produktie van katoenwol uit spinnerij- en weverijafval ontwikkelde zich parallel met de industriële textielproduktie als een afzonderlijke tak van verwerking. Johann Borgers begon in 1866 met de handmatige productie van meubelwatten. In 1898 begon ...
Luftaufnahme Betriebe an der Teutonenstraße

Bedrijven op Teutonenstraße

In de jaren twintig bouwden drie bedrijven nieuwe fabrieken in wat toen het buitengebied was. Friedrich A. Baldus en de firma Steiner & Sarrazin begonnen in 1922 met de bouw van het asymmetrische complex volgens de plannen van de Bocholtse architect ...
Gebäude Spinnerei Karstadt

Spinnerij Karstadt

Tot de getuigenissen die vandaag niet noodzakelijk met de textielindustrie worden geassocieerd, behoort het vier verdiepingen tellende gebouw van de firma Gigaset in de Kaiser-Wilhelm-Straße. In het gebouw van de spinnerij, dat in 1925 werd gebouwd, ...
Gebäude Grenzlandfärberei Geuting

Grensland verffabriek Geuting

Zijn wortels gaan terug tot een "blauwververij" die in het midden van de 19e eeuw werd opgericht. Het verven, bedrukken en afwerken van katoenen weefsels was een eerste vereiste voor de produktie van verkoopklare katoenen produkten. Grotere bedrijven ...
Gebäude Franz Beckman & Cie, Heute Flender

Franz Beckman & Cie, Flender

Flender heeft twee communicatielijnen naar de textielindustrie. De eerste directe betreft het gebied van de leverancier van transmissies voor de aandrijfsector. De ijzergieterij Hesselbein & Reygers, die Flender in 1916 overnam, produceerde ...
Gebäude Hammersen historisch / neu

Hammersen

Hoe immens veel nieuwe fabrieksgebouwen in de toen meestal nog volledig onbebouwde omgeving waren, blijkt uit het voorbeeld van de spinnerij die de "Aktiengesellschaft Baumwollspinnerei Rothe Erde" in 1898 liet bouwen tussen de Werther Straße en de ...
Gleisanlage des Bahnhofs um 1970

Station

Na meer dan twintig jaar van voorbereidende werkzaamheden kon de spoorlijn Wesel-Bocholt pas in 1878 worden geopend. Het werd in 1880 uitgebreid tot Winterswijk. Bocholt ontwikkelde zich tot een spoorwegknooppunt met de opening van de oost-westlijn ...
Arbeitersiedlung Rebenstraße 1913

Huisvesting voor arbeiders

De enorme groei van de industrie in Bocholt komt ook tot uiting in de bouw van woonwijken. De behoefte aan goede en goedkope huisvesting is groot. Om überhaupt werknemers te kunnen krijgen, moesten bedrijven in tijden van goede economische activiteit ...
Gebäude in der Weberstraße, 1929

Weberstraße (verwoest tijdens de oorlog)

Vanaf de 18e eeuw bood de katoenverwerking steeds meer mensen loon en brood. Zo werden tot het midden van de 19e eeuw de eigendommen in de binnenstad dichter bebouwd. Na de verwoestingen van de Tweede Wereldoorlog zijn deze straten met kleine ...
Prinzen und Augustastraße, Grundriss

Prinzen- en Augustastraße

In deze straten werden vanaf 1868 arbeiderswoningen gebouwd door de "Bocholter gemeinnützige Aktien-Bau-Gesellschaft". Achter dit eerste bedrijf stonden de vooraanstaande Bocholtse fabriekseigenaren Peter Drießen, Peter Schwartz, Philipp Weinholt, ...
Gebäude Urbachstraße

Urbach huizen

De fabrieksbaas Urbach bouwde deze arbeidersflats als een aaneengesloten rij van 38 huizen met slechts vier smalle brandgangen. Ze waren ten laatste in 1874 bewoond. Elk huis bestond uit slechts drie woonkamers plus een gang en zolder. Pas later ...
Häuser in Blücherstr. / Schwabenstr.

Schwabenstraße

Enkele tientallen straten werden tot voor de Eerste Wereldoorlog bebouwd met arbeiderswoningen. Deze jongere huizen hadden allemaal een grotere woonruimte van meer dan 50 vierkante meter plus een zolder, die toegankelijk was via een verdeelgang. De ...
Häuser im Yorckviertel

York-kwartier

Na de Eerste Wereldoorlog ging de Bocholter Bauverein over op de bouw van twee-onder-een-kapwoningen in een lossere bouwstijl. Het idee van de "tuinstad", dat na 1900 uit Engeland werd overgenomen, werd voor het eerst in praktijk gebracht in het ...
Gebäude Arbeiterinnenhospiz, Ostermarkt, 1925

Arbeiders Hospice

In 1883 stichtten Peter Schwartz en zeven andere fabriekseigenaren een arbeidershuis in een woongebouw aan de Ostermarkt. Het was bedoeld voor de vele meisjes en jonge vrouwen van buiten de stad die in de Bocholtse textielfabrieken werkten. Ze vonden ...
Bahnhofstraße: Villen Cohen und Magnus, altes Foto

Villa's van fabriekseigenaren

In overeenstemming met het grote aantal textielfabrieken in Bocholt werden talrijke woningen van fabriekseigenaren gebouwd, meestal als villa's in een parkachtige omgeving aan de rand van de stad. In veel gevallen vertegenwoordigde elke generatie ...
Musikschule Salierstraße

Muziekschool

De villa die in 1899 werd gebouwd voor de familie Theodor Schwartz (Ludwig Schwartz) is eigendom van de stad en wordt gebruikt als muziekschool. Het grote gepleisterde gebouw van twee verdiepingen met een sokkel van breuksteen wordt gekenmerkt door ...
Gebäude Volkshochschule Südwall

Hogeronderwijsinstelling

In 1904 liet Werner Schwartz junior deze villa aan de Aa bouwen. Het twee verdiepingen tellende gepleisterde gebouw heeft een levendige structuur door een veelheid van verschillende ramen. De erkers en de kreupele puntgevels zijn versierd met ...
Gebäude Stadtmuseum Osterstraße

Stadsmuseum

Sinds 1992 doet dit brede pleisterwerkgebouw dienst als stadsmuseum. Het werd ontworpen door de Bocholtse architect Ludwig Beier, die verantwoordelijk was voor vele woon- en fabrieksgebouwen in de regio. Het gebouw werd in 1924 in opdracht van de ...
loading